Wat is de Perfecte Doorlooptijd voor Espresso? ☕

Ben jij iemand die graag een espresso, cappuccino of lungo drinkt? Dan is het belangrijk om de juiste doorlooptijd voor espresso te weten én in praktijk om te zetten!

Met de juiste doorlooptijd zet je het lekkerste kopje espresso: niet te slap, en niet te sterk. In dit artikel kom je te weten hoe je de doorlooptijd bepaalt.

Wat is de doorlooptijd?

Bij het zetten van een kopje koffie komt de koffiemaling in contact met water. De tijd waarin het water in contact is met de koffiemaling, is de doorlooptijd (in sommige gevallen ook 'extractietijd').

Als het water te kort met de koffiemaling in contact is, neemt het water weinig smaak uit de koffiebonen op. Het resultaat is een slappe espresso. Andersom geldt het tegenovergestelde: een te lange doorlooptijd maakt je espresso bitter. Met de juiste doorlooptijd zet je een perfecte espresso.

Hoelang moet een espresso doorlopen?

De eerste stap voor het lekkerste kopje espresso is de beste espressomachine. Hierna komt de doorlooptijd. Onderschat het belang hiervan niet! Het bepaalt samen met de koffiebonen voor een groot deel de smaak.

De ideale doorlooptijd voor espresso ligt tussen de 23 en 30 seconden. Voor de lekkerste espresso experimenteer je echter zelf een beetje met de duur van de doorlooptijd.

Vergeet daarbij niet dat de doorlooptijd ook samenhangt met de maalgraad van de koffie en zetmethode. Laten we het daar nu eens over hebben!

Maalgraad

De exacte doorlooptijd is afhankelijk van de maalgraad van je koffie. De maalgraad gaat om hoe grof of fijn je koffiemaling is.

Zand en steentjes – De maalgraad is de grootte van het oppervlakte van de koffie die in aanraking komt met het water. Hoe fijner de maling, hoe groter dat aanrakingsoppervlak is. Vergelijk het met zand en steentjes: een koffiemaling die de dikte heeft van zand, heeft een langere doorlooptijd dan een koffiemaling die de dikte heeft van steentjes. Water loopt veel sneller door losse steentjes heen, dan superfijn zand. Daarom staat het langer in contact met dat zand (ofwel: de fijnere koffiemaling).

Voor espresso gebruik je altijd een fijne maling. Maar hoe herken je de juiste maalgraad bij espresso? Let op de stroming van de koffie uit het apparaat. Koffie die uit het apparaat druppelt, wijst op een te fijne maling. Als de koffie gelijkmatig uit het apparaat stroomt, zit je goed.

De lekkerste koffie zet je hoe dan ook met versgemalen bonen. Hele bonen blijven langer vers dan gemalen koffie: de smaak van koffiebonen gaat langzaam achteruit na 3 weken, maar bij gemalen koffie al na 10 dagen. 

Dit heeft te maken met het contactoppervlakte. Oxidatie vindt sneller plaats, omdat gemalen koffie een groter contactoppervlakte heeft dan hele koffiebonen. Gemalen koffie krijgt snel een muffe smaak als je het lang bewaart. Zet gemalen koffie daarom weg in een luchtdichte verpakking op een droge, donkere plek. 

Door bonen zelf te malen, blijft het unieke aroma van koffie behouden. Zo geniet je van de beste smaak. Gebruik een goede koffiemolen om het jezelf makkelijk te maken.

Zetmethode

De maalgraad die je kiest, is afhankelijk van je zetmethode. Dit is de manier waarop je de koffie maakt: met de hand of met een koffiemachine.

• Een automatische koffiemachine maalt zelf de koffiebonen. Hierdoor geniet je altijd van een vers kopje koffie. Je selecteert per kopje zelf je voorkeuren, zoals de sterkte, temperatuur en maalgraad. De maalgraad stel je in via een draaiknop bij het bonenreservoir. De volautomaat doet hierna de rest.
• Halfautomatische koffiemachines omvatten de bekende pistonmachine. Bij deze zetmethode maal je meestal zelf de koffiebonen met de hand of een elektrische koffiemolen. Als de pistonmachine een ingebouwde koffiemaler heeft, is dit nog makkelijker: je houd de piston eerst onder de molen, drukt op een knop, en de gemalen koffie valt meteen in het piston. Druk de koffie daarna aan, en draai de piston op de machine. Bij deze zetmethode gebruik je een fijne koffiemaling voor een goede espresso.
• Koffieapparaten met pads of cups ken je vast – denk maar aan het beste Nespresso-apparaat. Bij deze methode heb je weinig werk, want de koffiemaling zit al in de cups of pads.
• Slow coffee. Onder slow coffee vallen methodes zoals de cafetière, filterapparaat en percolator. Die laatste ken je waarschijnlijk als een Bialetti of mokapot. Hiermee zet je koffie met een druk van 1,5 bar, wat te laag is om het espresso te noemen, terwijl espresso tussen de 7 en 9 bar vergt. Met een cafetière of filterapparaat kun je wel de smaak van een espresso nabootsen, maar een echte espresso met goede crema wordt het helaas niet. Voor een cafetière gebruik je een medium grove maling en voor een snelfilter een grove maling.

Zo weet je of je espresso goed is

De makkelijkste manier om de perfecte espresso te zetten is door te experimenteren met de doorlooptijd. Is je koffie te slap? Dan heeft het een langere doorlooptijd nodig. Andersom geldt het tegenovergestelde.

Vertrouw je smaakpapillen

Door te proeven weet je al snel of de espresso goed gelukt is. Is de koffie niet naar smaak? Lees hier hoe je de smaak bijstelt. 👇

• Te zuur? De doorlooptijd is te kort of de watertemperatuur te laag.
• Te bitter? De doorlooptijd is te lang of de temperatuur van het water te hoog.
• Te slap? De maling is te fijn, of de doorlooptijd te lang.

Watertemperatuur – Over het algemeen zijn experts het erover eens dat een espresso met water tussen de 92 en 96 °C gezet hoort te worden.

Kleur en structuur

Let ook op de cremalaag: het hazelnootkleurige laagje bovenop je espresso. De laag ontstaan uit de oliën, eiwitten en suikers die vrijkomen bij het malen van de koffiebonen. Hierdoor bevat de laag veel aroma. De cremalaag is idealiter lichtbruin van kleur en ligt gelijkmatig op de koffie.

Is de crema-laag te licht van kleur? Dan is je koffiemaling te grof. Is de crema-laag juist te donker? Dan zijn de bonen te fijn gemalen.

Een ander fenomeen is een cremalaag die snel verdwijnt. Dit hangt samen met de koffiebonen die je gebruikt. De perfecte cremalaag ontstaat wanneer je koffie zet met koffiebonen die 3 tot 5 dagen geleden gebrand zijn. Koffiebonen die jonger of ouder zijn dan 3 tot 5 dagen, geven een cremalaag die snel verdwijnt.

Conclusie

Hopelijk heb je de beste doorlooptijd voor espresso gevonden! Het vergt in het begin misschien wat gepruts, maar als je eenmaal de perfecte doorlooptijd vindt, weet je waar je aan toe bent.

Bedankt voor het lezen! Vond je dit artikel behulpzaam? Laat het hieronder weten. ⤵️